Zintuigenontdekkingsreis

Albert Soesman schreef in de tachtiger jaren het boek De twaalf zintuigen, leraren van de mensheid. Daarin wordt de zintuigleer van Rudolf Steiner uitgebreid en uitputtend behandeld. Compleet met verwijzingen naar de dierenriem, de samenhang met de wezensdelen van de mens, los van elkaar en als polariteiten. Het is zo’n volledig boek - het is nog steeds te koop - dat het er haast naar lijkt dat sindsdien niemand meer de behoefte heeft gehad over de zintuigen te schrijven. Dat is jammer, want de antroposofische zintuigleer vormt een duidelijke en heldere aanvulling op het schamel aantal van vijf zintuigen dat ons als mens normaal gesproken toegedacht wordt: zien, horen, ruiken, proeven, tasten. Er is al niemand die daarmee uitkomt. Je voelt toch ook kou, of warmte? En pijn, wat is dat dan?

Wim Lips, creatief ontwerper van energetische tuinen, vroeg zijn voormalige leerling, Johanna Huiberts - van den Berg, om eens samen met die zintuigleer aan de gang te gaan. Wim ontwierp een zintuigentuin, een FeelGood Garden voor de Floriade in Almere. Johanna schreef er een zintuigenboek bij, geïllustreerd met eigen foto’s van planten, bloemen, insecten en ook van electriciteitsdraden en flowforms om het verschil in energie navoelbaar te maken.

Energetische tuinen, het concept van de FeelGood Garden gaat over beleving en vitaliteit. ‘Evenwicht: De speels bewegende bladeren van de ratelpopulier ruisen bij het kleinste zuchtje wind’. Bij die tekst staat staan pictogrammen van de levenszin, evenwichtszin, gezichtszin, temperatuurzin en gehoor. Zo opent het boek met concrete voorbeelden uit de tuin en uit de natuur. Een aansporing om al je zintuigen te openen en op te letten hoe je omgeving invloed op je heeft.

Twee ontwerpen laten zien hoe de uitgangspunten ‘gemak’ en ‘feelgood’ tot een totaal andere tuin leiden. Grind op worteldoek, kunstgras en bloembakken, versus bloemborders, beukenhaag en bomen. Het is een rode draad in het boek: je kunt je eigen omgeving én je eigen leven zelf vormgeven. “Als je je goed voelt en lekker in je vel zit, loop je rechtop. Als je het even niet ziet zitten loop je gebogen. Maar het werkt ook andersom. Probeer maar eens het verschil te ervaren. Hoe voel je je als je met een gebogen rug loopt en hoe voel je je als je rechtop loopt. Je beweegt zoals je je voelt, maar je gaat je ook voelen zoals je je beweegt.”

Onze twaalf zintuigen worden toegankelijk beschreven, met bij de meeste een korte uitleg van de anatomie, gevolgd door herkenbare ervaringen uit het dagelijks leven. Soms word je ineens tijdens het lezen op een hoger niveau wakker geschud: “… symbolen die te maken hebben met het goddelijke. Misschien wel juist omdat daar onze woorden tekort schieten,” staat er bij de beschrijving van de voorstellingzin, denk- of symboolzin. We begrijpen vaak al wat iemand bedoelt, voordat hij uitgesproken is. Op die manier kan iedereen een beetje gedachtenlezen. En zo is ook het hoofdstuk over bovenzintuiglijke ervaringen goed voorbereid. Een paar korte alinea’s laten je beleven dat je in het contact met planten en dieren meer kunt ervaren, dan je op het eerste gezicht geneigd bent te geloven. De ‘gewone’ zintuigen heb je immers ook moeten leren gebruiken: “Voel jij het verschil tussen katoenen en synthetische stof? Je kan het verschil duidelijk voelen, maar het is een leerproces om te weten wat je voelt.”

Zo is er nu dus een nieuw boek over de antroposofische zintuigleer, dat als een introductie in dit onderwerp makkelijk wegleest. Met voorbeelden en inzichten die je direct herkent. En foto’s waarvan je wilde dat het er bij jou in de tuin zo uitzag. Dat kan dus ook…

Wim Lips en Johanna Huiberts – van de Berg, Zintuigenontdekkingsreis, 101 pagina’s met illustraties, isbn 9789090359762, te bestellen via biologischebloembollen.nl